zaterdag 26 april 2014

Waarom is de serie “Vikings” zo goed?

- let op: spoiler alerts!

Iedere kunstvorm heeft zijn favoriete tijdperk. Cinema is wat mij betreft de meest indrukwekkende kunstvorm van de afgelopen eeuw. In het verlengde van films dienen zich de tv-series aan. Slecht woord eigenlijk – wie kijkt er nog tv. Cinema-series dan maar?

Waarom zijn series de nieuwe kunst? Omdat alle kenmerken van cinema als kunstvorm er in zitten, maar nu gecombineerd met meer diepgang in karakters en situaties, omdat er nu eenmaal meer tijd beschikbaar is.

Game of Thrones, Travis Fimmel


De meest populaire en indrukwekkende tv-series zijn ook niet voor niets allemaal recent: Mad Men, Breaking Bad, Game of Thrones, Homeland,  Suits, Newsroom, Silicon Valley, Fargo, Sherlock, House of Cards, Blacklist, True Detective, Downton Abbey, om er maar een paar te noemen. Ja, dat was even een rijtje persoonlijke favorieten. IMDB's favorites.

En wat is er zo goed aan Vikings? Het is aan alle kanten een spektakel, maar met twee troeven: 1: het is waargebeurd allemaal – Game of Thrones is bijvoorbeeld ook op zijn best in dingen die op historie zijn gebaseerd, zoals de Red Wedding. En 2: Travis Fimmel.

Travis Fimmel. Weet je nog, een paar jaar geleden, al die auto-ongelukken in Engeland, veroorzaakt door vrouwen achter het stuur die hun ogen niet af konden houden van een aantal ondergoed-reclameposters? Dat was dus die Travis Fimmel. In Vikings zet hij een ongeëvenaarde Viking-hoofdman out-of-the-blue neer: Ragnar Lothbrok. Speelt iedereen van het scherm, met zijn zachte, bedachtzame spraak, met die ingehouden mimiek, die onheilspellende blik. Zelfs in de meest gruwelijke martelscene bezweert hij zijn slachtoffer met een bizarre blik van verstandhouding.

Ragnar Lothbrok


En allemaal waargebeurd, en historisch verantwoord. Ragnar Lothbrok: wat een personage, dramatisch gezien kan je ze niet beter verzinnen, maar hij heeft blijkbaar dus echt bestaan. Behept met een abnormale hoeveelheid intelligentie, inzicht, leiderschap en vooral nieuwsgierigheid. En moed, want ook al waren die vikingen verschrikkelijke monsters en slavenhandelaren, ze durfden wel. Even met een bootje een onbekend land ontdekken. En dat dan ook maar veroveren.

Van Rusland tot Amerika


De Vikingen settelden zich over een enorm gebied, bijna vierhonderd jaar lang, mede door deze Ragnar. Heel Rus bijvoorbeeld (ja zo heette dat toen) is zo’n beetje gesticht door de Vikingen. Amerika werd ontdekt en gekoloniseerd, zo’n 500 jaar voor Columbus. Liep slecht af, dat wel. http://en.wikipedia.org/wiki/Norse_colonization_of_the_Americas
Heel zuid-Italië was in de 11e eeuw Scandinavisch. Delen van Frankrijk en Engeland, tientallen of honderden jaren lang Scandinavisch.





























Rollo, viking-voorvader van Prince William 


Rollo (in de serie de broer van Ragnar – daar is geen bewijs voor maar toch, leuk verzonnen) is inderdaad echt de vader van Willem I van Normandië, en grootvader van Willem de Veroveraar. Zodoende stamt het hele Engelse Koningshuis af van deze Rollo. Prince Willam, zie je ‘m al voor je, naast zijn grootvader Rollo? De ongelofelijke scenes hoe Rollo met een paar scheepjes de Seine opvaart en Parijs verovert: allemaal waargebeurd. Belooft nog wat voor de komende seizoenen.
http://en.wikipedia.org/wiki/Rollo

Rollo. Even de Seine opvaren en 1100 jaar later ben je nog steeds King. Van Engeland dan.


Prince Viking William. Ja, ik zie wel gelijkenis.











Alle zonen van Ragnar: ook historisch verantwoord. Ivar the Boneless bijvoorbeeld. In de serie nog maar net geboren, met zijn vreemde handicap, vandaar zijn bijnaam, maar daar gaat de wereld nog veel van horen. Of zijn halfbroertje Björn Ironside, hoe die met een paar mannen en vrouwen Italië verovert, door half verslagen en ten einde raad net te doen alsof hij dood is en vanuit zijn doodskist op te springen, midden in de belegerde stad. Wat een scenes gaan dat worden…
http://en.wikipedia.org/wiki/Ivar_the_Boneless
http://en.wikipedia.org/wiki/Björn_Ironside

Van Blood Eagle tot slangenkuil en Zonnesteen


De dood van Ragnar, in de serie zijn we daar nog niet, maar dat wordt me ook weer een spektakel, als de historie gevolgd wordt. Met verraad, wraak, slangenkuil en al.

De vrouwen van Lothbrok, Lagertha en prinses Aslaug – het is allemaal historisch verantwoord, hoe ongelofelijk het ook lijkt. En vrouwen vochten inderdaad gewoon mee.
http://en.wikipedia.org/wiki/Lagertha
http://en.wikipedia.org/wiki/Aslaug

De onbeschrijfelijk gruwelijke Viking-marteldood – de Blood Eagle – waar de geschiedenis onduidelijk over is, maar daarom waarschijnlijk ook niet minder waar. Zo gek kan je het namelijk niet verzinnen. Als filmscene werkt dit natuurlijk buitengewoon krachtig, daar kan geen Scorsese tegenop. Het duikt niet voor niets ook al op in een andere recente serie, True Detective.
http://en.wikipedia.org/wiki/Blood_eagle

Ook historisch verantwoord is de manier waarop de Vikingen konden navigeren. Het is nog maar net bekend dat de magische Zonnesteen werkelijk heeft bestaan. Dat is een soort kwarts-gesteente dat van nature een Polaroid-achtige werking heeft waardoor je de exacte positie van de zon kon zien, door de steen heen, als de zon onzichtbaar is, tijdens zware bewolking. De hele wereld veroverd, dankzij zo’n steentje. Geen wonder dat ze in Natuurgoden geloofden.
http://en.wikipedia.org/wiki/Sunstone_(medieval)

Intrigerend is ook de rol van het Christendom. Binnen 100 a 200 jaar bekeren de vikingen zich tot het Christendom, wat meteen ook het einde betekende van hun veroveringen. Ze settelen en integreren zich, en dat was eigenlijk ook hun oorspronkelijke doel. De strijd tussen God en de Oude Goden wordt ook prachtig verbeeldt in de serie, bijvoorbeeld door de innerlijke strijd van Rollo of die van de Athelstan, een Christelijke monnik die aanvankelijk als slaaf verhandeld wordt maar later ook het geloof in Natuurgoden leert begrijpen en waarderen.

“Vikings” is ook een van de weinige series die een intelligente oplossing voor het taalprobleem heeft. Natuurlijk spreken ze in de serie Engels, met een Scandinavisch accent. Maar op cruciale momenten spreken de personages even hun historisch verantwoorde taal: in Engeland bijvoorbeeld spraken ze toen Saksisch of Oud Engels.
http://www.englishclub.com/english-language-history.htm

Om al deze redenen is Vikings wat mij betreft dus pure kunst.

Of is dit gewoon een tv-tip?